Ψηφιακή δημοκρατία εν μέσω πανδημίας;

Η πανδημία ανάγκασε τη Γερμανία, η οποία συγκρινόμενη με άλλες χώρες υπολείπεται στα ζητήματα ψηφιοποίησης, να προωθηθεί αποφασιστικά σ’ αυτό τον τομέα. Οι εξελίξεις, για παράδειγμα, στην πολιτική ζωή είναι ραγδαίες το τελευταίο διάστημα. Σημαντική προσπάθεια με συμβολισμό ήταν στις αρχές Μαΐου το αποκαλούμενο μικρό συνέδριο των Πρασίνων, το οποίο έγινε εξολοκλήρου διαδικτυακά. Περισσότεροι από 100 σύνεδροι και 30.000 χρήστες συμμετείχαν στο πρώτο διαδικτυακό κομματικό συνέδριο στη Γερμανία. Παρά το γεγονός ότι η διοργάνωση δεν είχε το μέγεθος ενός κανονικού κομματικού συνεδρίου ήταν μια εναλλακτική λύση για να έρθουν σε επαφή στελέχη και κομματική βάση, μιας και μέχρι σήμερα απαγορεύονται, λόγω κορωνοϊού, μαζικές διοργανώσεις, όπως είναι πχ. τα συνέδρια.

Ακόμα κι αν υπήρξαν μερικά τεχνικά προβλήματα σε ήχο και εικόνα ο Μάρτιν Φουξ, σύμβουλος πολιτικών και μπλόγκερ, δήλωσε στην DW ικανοποιημένος με διοργανώσεις όπως αυτή των Πρασίνων, διότι αποδεικνύουν ότι η ψηφιοποίηση της γερμανικής κοινωνίας προχωρά. Τα γερμανικά κόμματα ανέβαλαν για το φθινόπωρο ή τον χειμώνα τα συνέδριά τους. Εξαίρεση αποτελούν εδώ οι συγκυβερνώντες Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας CSU, οι οποίοι θα πραγματοποιήσουν το πρώτο διαδικτυακό συνέδριο στην ιστορία τους την επόμενη Παρασκευή 22 Μαΐου. Ήδη πέρυσι το κόμμα προχώρησε στις σχετικές αλλαγές του καταστατικού, έτσι ώστε να προβλέπεται η διεξαγωγή ενός διαδικτυακού κομματικού συνεδρίου.

 

Η δημοκρατία χρειάζεται δια ζώσης συναντήσεις

Για τα πλεονεκτήματα ενός διαδικτυακού συνεδρίου η  υφυπουργός Ψηφιοποίησης Ντόροτε Μπερ (CSU) τονίζει στη DW ότι «ένας σύνεδρος από την εκλογική μου περιφέρεια χρειάζεται κάποιες φορές δύο ή τρεις ώρες με το αυτοκίνητο για να φθάσει στον χώρο διεξαγωγής του συνεδρίου». Σφυγμομέτρηση μεταξύ των μελών του CSU έδειξε, σύμφωνα με την κ. Μπερ, ότι το 90% των μελών του κόμματος θέλουν να γίνονται στο ίντερνετ περισσότερες κομματικές διεργασίες. Υπάρχουν όμως και σημαντικά όρια σε ένα διαδικτυακό συνέδριο, στο οποίο ο ειδικός Μάρτιν Φουξ αποδίδει μόνο έναν συμπληρωματικό ρόλο, μιας και, όπως λέει, μια ζωντανή δημοκρατία χρειάζεται κομματικά συνέδρια με δια ζώσης επικοινωνία χιλιάδων ατόμων, ομιλίες και διαφωνίες. Με την εκτίμηση αυτή συμφωνεί και η υφυπουργός Μπερ και δηλώνει ότι παράλληλα με τα συμβατικά συνέδρια μπορούν κάλλιστα να διεξάγονται και διαδικτυακά.

Η ψηφιοποίηση της πολιτικής ζωής και της κοινωνίας αποτελεί ευκαιρία, πιστεύει ο βουλευτής Μάρκο Μπούσμαν από το κόμμα των Φιλελευθέρων, ο οποίος είναι μέλος ομάδας εργασίας του προέδρου της βουλής για την ψηφιοποίηση του κοινοβουλίου: «Η πανδημία μάς δίνει μια μοναδική ευκαιρία να προωθήσουμε τη διαδικασία της ψηφιοποίησης στο δημόσιο, αλλά και στην κοινωνία, διότι αναγκαστήκαμε να ξεπεράσουμε τις όποιες ενστάσεις». Η ομάδα εργασίας εξετάζει το ενδεχόμενο διαδικτυακών συνεδριάσεων των κοινοβουλευτικών ομάδων ή ακόμα και διαδικτυακές ολομέλειες, έτσι ώστε να δίνεται η δυνατότητα να συμμετάσχουν και βουλευτές που ανήκουν, για παράδειγμα, σε ευπαθείς ομάδες. Ο Μάρκος Μπούσμαν θεωρεί τις συζητήσεις γύρω από αυτές τις επιλογές αδιανόητες μέχρι πριν από μερικές εβδομάδες.

Βουλευτικές εκλογές δεν γίνονται διαδικτυακά

Ο μπλόγκερ, η υφυπουργός και ο βουλευτής των Φιλελευθέρων συμφωνούν ωστόσο ότι βουλευτικές εκλογές δεν μπορούν να διεξαχθούν, ακόμα, ψηφιακά. Κάθε λογικά σκεπτόμενος άνθρωπος γνωρίζει ότι μια αποκλειστικά ηλεκτρονική ψηφοφορία είναι υπερβολικά ευάλωτη, λέει ο Μάρτιν Φουξ. Από την πλευρά της η Ντόροτε Μπερ θεωρεί βέβαια ότι έτσι θα αυξάνονταν η συμμετοχή των ψηφοφόρων, δεν μπορεί ωστόσο να αποκλείσει φαινόμενα νοθείας. Ο βουλευτής των Φιλελευθέρων επικαλείται σειρά αποφάσεων του Συνταγματικού Δικαστηρίου, το οποίο θεωρεί ότι μια ηλεκτρονική ψηφοφορία δεν διασφαλίζει τη μυστικότητα, όπως προβλέπεται στο γερμανικό σύνταγμα.

Με αφορμή τη κρίση του κορωνοϊού η ψηφιοποίηση κινείται πλέον με ταχύτερους ρυθμούς στους τομείς της πολιτικής, της δημόσιας διοίκησης, αλλά και της εργασίας. Βιντεοδιασκέψεις, ψηφιακές συνεδριάσεις επιτροπών της βουλής και η τηλεργασία ανήκουν πια στην καθημερινότητα. Ένα όμως δεν πρέπει να συμβεί όταν υπάρξει εμβόλιο ή φάρμακα κατά του ιού, λέει ο φιλελεύθερος πολιτικός Μάρτιν Μπούσμαν: «Να πούμε όλοι, πολύ ωραία συνεχίζουμε να ζούμε όπως πριν τον κορωνοϊό». Διότι τότε, προειδοποιεί ο βουλευτής, η Γερμανία θα χάσει και πάλι το τραίνο της ψηφιοποίησης της πολιτικής ζωής.

Φόλκερ Βίτινγκ, https://www.naftemporiki.gr/story/1599788/psifiaki-dimokratia-en-meso-pandimias